Quá trình xây dựng một chiến lược kinh doanh – tiếp thị chất lượng, đòi hỏi các chuyên viên Marketing cũng như các nhà lãnh đạo phải dành nhiều thời gian để phân tích từng yếu tố từ sản phẩm, thương hiệu, tâm lý khách hàng và các đối thủ cạnh tranh khác trên thị trường. Tuy nhiên, không phải doanh nghiệp nào cũng có đủ nguồn lực và thời gian để có thể theo dõi từng chi tiết nhỏ trong chiến lược.
Ma trận BCG sẽ là giải pháp tiện lợi giúp quá trình thiết lập kế hoạch đạt được hiệu quả cao hơn, để biết được cách sử dụng ma trận BCG khi phân tích SBU của doanh nghiệp, thì các doanh nghiệp hãy tiếp tục theo dõi bài viết sau đây nhé !
Cách sử dụng ma trận BCG để phân tích SBU của doanh nghiệp trong năm 2021
Giới thiệu sơ lược về ma trận BCG
Ma trận BCG viết tắt của Boston Consulting Group, hay còn được gọi là Ma trận Tăng trưởng, được phát triển vào năm 1968. Đây là một công cụ ma trận danh mục đầu tư và được thiết kế cho các công ty lớn hơn để lập bản đồ, so sánh và phân tích các bộ phận kinh doanh hiện có của họ (đơn vị kinh doanh chiến lược) hoặc bộ sản phẩm.
Đây là một mô hình tiếp thị phổ biến có trong nhiều sách giáo khoa về tiếp thị, đặc biệt là trong chương về chiến lược tiếp thị. Nó cũng thường được đưa vào các giáo trình về chiến lược tiếp thị, trong chương phân tích nội bộ hoặc một chương riêng về ma trận danh mục đầu tư. Tạp chí Harvard Business Review đã liệt kê ma trận BCG là một trong những mô hình kinh doanh có thể làm thay đổi hình dạng của chiến lược.
Ma trận BCG được chia thành 4 yếu tố dựa trên phân tích về tăng trưởng thị trường và thị phần tương đối, như thể hiện trong sơ đồ dưới đây:
- Dog: là những sản phẩm có tốc độ tăng trưởng hoặc thị phần thấp.
- Question mark: Sản phẩm ở các thị trường tăng trưởng cao với thị phần thấp.
- Star: Sản phẩm tại các thị trường tăng trưởng cao với thị phần cao.
- Cash cow: Sản phẩm ở các thị trường tăng trưởng thấp nhưng thị phần cao
Các lợi ích chính của ma trận BCG
- Được trình bày dưới dạng đồ thị 2 chiều và 4 góc phần tư, giúp quá trình sử dụng và giải thích ma trận diễn ra nhanh chóng và đơn giản hơn.
- BCG là một mô hình có lịch sử hình thành lâu đời và đã được chứng minh vẫn hoạt động hiệu quả theo thời gian và những thay đổi trong môi trường cạnh tranh hiện nay.
- 4 Yếu tố được hướng dẫn rõ ràng về cách tiếp cận đầu tư và hỗ trợ các đơn vị kinh doanh (thương hiệu hoặc sản phẩm).
- Có vai trò quan trọng trong việc phân bổ nguồn lực cho các công ty, khi theo đuổi mục tiêu thị phần và tìm kiếm lợi ích từ đường cong kinh nghiệm.
- Mặc dù ma trận được phát triển dựa trên vị trí lịch sử ở hiện tại, nhưng 4 yếu tố của ma trận BCG cung cấp một số hướng dẫn để xây dựng chiến lược cho tương lai.
- Ma trận có lợi hơn cho các hoạt động sản xuất quy mô lớn, nơi lợi ích của đường cong kinh nghiệm có thể được thực hiện – nghĩa là, ở đó chúng là mối tương quan chặt chẽ giữa khả năng sinh lời của thị phần.
- Đối với các doanh nghiệp nhỏ hoặc mới khởi nghiệp, ma trận BCG cung cấp kiến thức cơ bản về khái niệm gắn kết các điểm mạnh cạnh tranh với các cơ hội thị trường trong việc phát triển một chiến lược phù hợp cho tổ chức.
Cách sử dụng ma trận BCG để phân tích SBU của doanh nghiệp
Trước tiên, các doanh nghiệp cần phải hiểu rằng trong ma trận BCG, SBU (Đơn vị Kinh doanh Chiến lược) là một công ty có sứ mệnh và mục tiêu riêng biệt và có thể được lập kế hoạch độc lập với các hoạt động kinh doanh của công ty khác. Ví dụ: một bộ phận công ty, một dòng sản phẩm trong một bộ phận hoặc đôi khi là một sản phẩm hoặc thương hiệu riêng lẻ.
Và các công ty sử dụng ma trận BCG như một công cụ lập kế hoạch danh mục đầu tư. Ma trận BCG bao gồm bốn bước như sau:
- Phân chia doanh nghiệp – tổ chức thành một số (ít nhất hai) SBU.
- Xác định triển vọng của từng SBU của tổ chức.
- So sánh mỗi SBU với các SBU khác với sự trợ giúp của ma trận (hai chiều).
- Thiết lập các mục tiêu chiến lược cho từng SBU.
Để sử dụng ma trận này, các SBU của công ty được vẽ trên biểu đồ hai chiều. Một chiều của biểu đồ (chiều dọc hoặc trục Y) thể hiện mức tăng trưởng thị trường trong tương lai (tốc độ tăng trưởng của ngành SBU) và chiều còn lại (chiều ngang hoặc trục X) thể hiện thị phần tương đối của SBU.
Tiếp theo, các doanh nghiệp sẽ tiến hành xem xét từng sản phẩm nằm trong 4 thành phần tương ứng trong ma trận BCG, dưới đây là một số khuyến nghị của các chuyên gia về các chiến lược hoạt động phù hợp cho từng loại sản phẩm:
- Sản phẩm Dog: Lời khuyên tiếp thị thông thường ở đây là nhằm mục đích loại bỏ bất kỳ sản phẩm/ dịch vụ trong danh mục này, vì chúng là nguyên nhân gây tiêu hao tài nguyên của doanh nghiệp. Tuy nhiên, đây có thể là một sự đơn giản hóa quá mức vì các sản phẩm Dog vẫn có thể tạo ra doanh thu liên tục với chi phí thấp.
Ví dụ, trong lĩnh vực ô tô, khi một dòng xe ô tô kết thúc, vẫn còn nhu cầu về phụ tùng thay thế. Khi SAAB ngừng kinh doanh và sản xuất ô tô mới, toàn bộ doanh nghiệp nổi lên cung cấp các bộ phận của SAAB.
- Sản phẩm Question Mark: Đúng như tên gọi, các sản phẩm thuộc danh mục này không xác định được tiềm năng phát triển sẽ mang lại lợi nhuận như Star hay gây tiêu hao tài nguyên như Dog. Những sản phẩm này thường đòi hỏi đầu tư đáng kể để có thể phát triển chúng thành các sản phẩm Star. Thách thức lớn nhất của doanh nghiệp chính là cần phải đầu tư nhiều để thu được lợi nhuận.
Ví dụ, Rovio, người sáng tạo ra trò chơi Angry Birds rất thành công đã phát triển nhiều trò chơi khác mà bạn có thể chưa từng nghe đến. Các công ty trò chơi máy tính thường phát triển hàng trăm trò chơi trước khi đạt được một trò chơi thành công. Không phải lúc nào cũng dễ dàng phát hiện ra sản phẩm Star trong tương lai và điều này có thể dẫn đến việc lãng phí tài nguyên.
-
Sản phẩm Star: Có thể dẫn đầu thị trường mặc dù cần đầu tư liên tục để duy trì. Chúng tạo ra nhiều ROI hơn các danh mục sản phẩm khác.
-
Các sản phẩm Cash Cow: Thường là những sản phẩm đã trưởng thành, đã có tên tuổi. Quy tắc hoạt động cơ bản cho các sản phẩm ở đây là “Hãy vắt sữa các sản phẩm này càng nhiều càng tốt, mà vẫn đảm bảo sự tồn tại của con bò”.
ATPWeb mong rằng bài viết trên đã giúp các bạn biết thêm nhiều kiến thức bổ ích và nếu như bạn đang có nhu cầu xây dựng một chiến lược kinh doanh phù hợp với thương hiệu của mình, nhưng vẫn chưa tìm được giải pháp tối ưu nhất thì hãy liên hệ ngay với ATPWeb trong hôm nay để được tư vấn miễn phí nhé !
-
Hotline: 0707 6666 56
-
Fanpage: http://facebook.com/atpweb.vn
-
Website: http://atpweb.vn
